BỆNH ORT TRÊN GÀ – HƯỚNG PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ BỆNH
Ornithobacterium rhinotracheale (ORT) là một loại vi khuẩn gây bệnh hô hấp cấp tính trên gà. Vi khuẩn tác động trực tiếp đến đường hô hấp và phổi của gà gây các triệu chứng như: ho, khó thở, ngáp, chảy nước mắt mũi, viêm phổi hóa mủ tạo casein (bã đậu) hình ống.
1. Đặc điểm của bệnh Hô Hấp Cấp Tính (ORT) trên gà:
- ORT là trực khuẩn gram âm (-), không di động, không sinh bào tử, sinh sản rất nhanh (26 phút tạo ra một thế hệ mới), thời gian nung bệnh 2-5 ngày.
- Ở ngoài môi trường vi khuẩn ORT có sức đề kháng mạnh: bị vô hoạt trong dung dịch acid formic 0,5% trong 15 phút, ở 42°C chết trong 24 giờ, ở 37°C sống được 1 ngày, ở 22°C sống được 6 ngày, ở 4°C sống được 40 ngày và -12°C sống được hơn 150 ngày
- ORT gây bệnh trên mọi lứa tuổi, tỷ lệ gà lớn nhiễm bệnh cao hơn, thường xảy ra trên gà đẻ, gà thịt nuôi thả vườn. Với áp lực mầm bệnh ngày càng cao, bệnh ORT cũng đã được ghi nhận trên gà thịt nuôi công nghiệp ngắn ngày. Đặc biệt, khi gà con bị nhiễm các bệnh do vius như bệnh viêm phế quản truyền nhiễm (IB), bệnh sưng phù đầu do vi-rút (APV), viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT) thì ORT có thể xảy ra khá sớm trên gà con 2 tuần tuổi.
- Tỷ lệ nhiễm bệnh 50 – 100%, tỷ lệ chết 5 – 20%, nếu nhiễm các bệnh kế phát khác tỷ lệ chết sẽ tăng cao hơn.
2. Triệu chứng của bệnh do ORT trên gà:
- Mệt mỏi, giảm ăn, sốt cao, xã cánh,
- Chảy nước mắt nước mũi
- Sưng mặt, viêm sưng mí mắt.
- Ho, khó thở, rướn cổ lên ngáp liên tục
- Chết nhanh
- ORT có thể gây đột tử trên gia cầm non do nhiễm trùng não
- Trên gà đẻ: thường xảy ra lúc gà đang đẻ, giai đoạn đỉnh đẻ hoặc trước khi đẻ và thường ghép với coryza gây bệnh nặng hơn, gà giảm đẻ, trứng nhỏ, vỏ trứng xấu.
3. Bệnh tích của bệnh do ORT trên gà:
- Viêm phổi – viêm màng phổi
- Viêm phổi hóa mủ tạo casein (bã đậu), đôi khi có dạng hình ống rất điển hình của bệnh ORT. Casein sẽ có trong phổi và 2 ống phế quản, khi gà ho sẽ đẩy dần casein từ dưới lên ống khí quản làm tắc nghẽn đường thở.
4. Phòng và điều trị bệnh ORT
a. Phòng bệnh ORT
Hiện nay, đã có vaccine phòng bệnh ORT trên gà: ORNITIN TRIPLE, bà con có thể chủng cho gà để phòng bệnh hiệu quả.
Ngoài ra để phòng bệnh hiệu quả hơn, chúng ta nên làm tốt các công tác sau:
- Vệ sinh an toàn sinh học: phun sát trùng định kỳ, thực hiện cùng vào – cùng ra (all in – all out) trong cùng một chuồng nuôi.
- Kiểm soát và quản lý tốt các yếu tố như: nhiệt độ, ẩm độ, mật độ chuồng nuôi, tốc độ gió, bụi, khí độc và chế độ dinh dưỡng.
- Cần chủng ngừa đầy đủ các bệnh do virus như: APV, IB, ILT sẽ hạn chế được bệnh xảy ra hoặc nếu bệnh có xảy ra sẽ chỉ ở mức độ nhẹ và dễ điều trị.
b. Điều trị bệnh ORT
Bước 1: Điều trị triệu chứng
Dùng thuốc bổ trợ làm giảm các triệu chứng: hạ sốt, kháng viêm, long đờm, thông hô hấp…
- Mentofin: chứa các hoạt chất thảo dược đặc biệt: tinh dầu tràm, bạc hà, khuynh diệp, chiết xuất cúc tím, long não, xạ hương, acid citric, sorbitol có tác dụng nhanh và mạnh giúp vật nuôi: duy trì hệ hô hấp khỏe mạnh, tan đàm dễ thở, tăng hiệu quả của kháng sinh.
- Paradol C: thành phần gồm Paracetamol, Vitamin C. Para C có tác dụng giảm đau, hạ sốt, tăng sức đề kháng.
Bước 2: Dùng kháng sinh đặc trị:
Có thể sử dụng LINCOMYCIN+SPECTINOMYCIN, DOXYCYCLINE hoặc nhóm CEFTIOFUR để tiêu diệt, kiềm hãm mầm bệnh:
LINSPEC20: thành phần LINCOMYCIN+SPECTINOMYCIN
Đường cấp: tiêm bắp (cánh hoặc ức thịt)
- Liều cấp: 1 ml / 10kg thể trọng gà
- Thời gian cấp: 1-2 ngày
- Nhịp cấp: 1 lần/ngày.
LINSPEC 20
Kết hợp với hoạt chất anpha chymotrypsin giúp tiêu viêm, chống phù nề,… giúp tăng hiệu quả điều trị.
Song song với tiêm, chúng ta cần sử dùng phối hợp với kháng sinh đường uống.
DOXYCOLIS 50%: thành phần DOXYCYCLINE + COLISTIN
DOXYCOLIS 50%
- Đường cấp: Uống
- Liều cấp: 1gram / 20kg thể trọng gà
- Thời gian cấp: 5-7 ngày
- Nhịp cấp: 2 lần / ngày.
Bước 3: Hỗ trợ điều trị.
Sử dụng các sản phẩm chuyên biệt giúp tăng sức đề kháng, giải độc gan thận.
- LIVER MAX: tăng sức đề kháng, giải độc gan
Nếu thể trạng gà yếu và có biểu hiện gan thận quá xấu, bà con nên tăng cường hỗ trợ điều trị trước và sau khi sử dụng kháng sinh. Liên hệ ngay với VETCENTER để chúng tôi có thể tư vấn sản phẩm và kỹ thuật hỗ trợ bà con trong chăn nuôi.