Viêm Phế Quản Truyền Nhiễm Trên Gà (Infectious bronchitis – IB)

Bệnh viêm phế quản truyển nhiễm ở gà (Infectious bronchitis viết tắt là: IB) là một trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính rất nghiêm trọng trên gia cầm. Đặc biệt thường xảy ra trên gà.

Nguyên nhân gây bệnh IB trên gà

  • Bệnh IB do Coronavirus (ARN virus) (có đến 20 serotype của loại virus này) gây ra. Virus có khả năng biến chủng rất cao. Virus có thể tồn tại thời gian dài ngoài môi trường. Virus có thể lên đến 1 năm trong chất độn chuồng, 1 tháng trong chuồng nuôi. Virus dễ bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao trên 60 độ C và các thuốc sát trùng thông thường.
Virus họ Coronaviridae gây bệnh ib trên gà
  • Bệnh IB trên gà có thể lây lan sang các loại gia cầm khác như vịt, chim bồ câu, chim cút…
  •  Bệnh IB xảy ra nghiêm trọng nhất ở gà dưới 6 tuần tuổi
  • Tỷ lệ nhiễm có thể lên đến 100% nhưng tỷ lệ chết thay đổi tùy thuộc và serotyp của virus gây bệnh, tuổi gà, sức đề kháng của cơ thể, các yếu tốt stress. Tỷ lệ chết các trường hợp lắng đọng urat ở thân dao động từ 0.5 – 1% mỗi tuần.

Những con đường lây bệnh IB người chăn nuôi cần biết

  • Bệnh IB trên gà lây qua không khí, tiếp xúc như qua các dụng cụ chăn nuôi, máng ăn, nước uống…
  • Lây từ gà bệnh sang gà khỏe mạnh. Bệnh IB có tốc độ lây lan rất nhanh và tỉ lệ nhiễm bệnh từ 50-100% đàn gà
  • Điều kiện chuồng trại thông thoáng kém, nhiệt độ cao sẽ làm tăng khả năng nhiễm bệnh.

Cơ chế gây bệnh IB trên gà

  • Virus IB tấn công, nhân lên trong các tế bào biểu mô hô hấp làm các tế bào này bị thoái hóa, hoại tử. Virus phá hoại thành mạch quản làm tăng tiết dịch thẩm xuất và thâm nhiễm các tế bào lympho vào các xoang hô hấp khiến gà khó thở.
  • Trong thể mạn tính, ngoài tế bào niêm mạc hô hấp virus còn tác động vào tế bào cơ quan sinh dục. Vì vậy sau khi đã khỏi bệnh, con vật vẫn còn mang một số di chứng.

Triệu chứng khi gà mắc bệnh IB

a. Thể hô hấp

  • Bệnh có tốc độ lây lan nhanh, tất cả gà sẽ xuất hiện triệu chứng đặc trưng
  • Gà ủ rũ, kém ăn. Gà mắc bệnh nằm túm tụm lại gần nơi có nguồn nhiệt.
  • Ho, hắt hơi, thở khò khè, vươn cổ lên để thở và ngáp.
  • Gà bị tiêu chảy nặng, phân xanh rêu trắng nhớt.
  • Tỉ lệ chết cao, có khi lên đến 70-80% ở gà con, gà dễ bị kế phát bởi các yếu tố khác như CRD, ORT, chứng suy giảm miễn dịch, hông thoáng chuồng nuôi kém …

      *** Với gà đẻ: Sản lượng trứng giảm 10-60%, nếu kế phát với các bệnh khác thì tỉ lệ đẻ có thể giảm tới 80%

b. Thể thận (Chủng 793B):

  • Gà bị tiêu chảy nặng, phân xanh rêu trắng nhớt. Gà sốt cao mào tím, chân khô.

c. Thể tích nước ống dẫn trứng (Chủng QX-like/D388):

  • Tỉ lệ đẻ sụt giảm mạnh, đẻ trứng dị hình, méo mó (hình quả xoài), vỏ trứng mỏng hay lăn tăn gợn sóng và thường mất màu, to nhỏ không đều.
  • Lòng trắng trứng loãng như nước (mất tính nhớt). Gà có dáng đứng như chim cánh cụt

Bệnh tích khi mổ khám

  • Túi khi bị mờ đục hoặc có nhiều dịch thủy thũng màu vàng.
  •  Niêm mạc phế quản và lòng phế nang xung huyết, chứa dịch thẩm xuất.
  • Xuất huyết ngã ba phế quản.
  • Viêm, xuất huyết, tích mủ trên đường hô hấp: xoang mũi, khí quản, …
  • Túi khí viêm, dày đục, có casein màu vàng.
  • Với gà mắc IB “thể thận”: thận sưng to, nhạt màu, niệu quản tích nhiều muối urat.
Thận sưng (IB THỂ THẬN)
Thận sưng (IB THỂ THẬN)
  • Trên gà đẻ:  Nếu bị mắc IB trong giai đoạn hậu bị, buồng trứng bị teo lại nhỏ như chùm nho, gà giảm mạnh khả năng sản xuất khi vào thời kỳ khai thác.
  • Khi bị nhiễm virus IB biến chủng D388 (QX): tích dịch trong ống dẫn trứng

 

Phòng bệnh IB trên gà hiệu quả

  • Áp dụng nguyên lý phòng chống bệnh truyền nhiễm dựa trên sự tác động vào 3 khâu của quá trình truyền lây.
  • Đồng thời với công tác quản lý rất ý nghĩa trong công tác phòng bệnh
  • Phòng bệnh bằng vaccine

1. VỆ SINH THÚ Y:

Vệ sinh, sát trùng chuồng trại, xe cộ, trang thiết bị, dụng cụ chăn nuôi…

2. VACCINE

Hiện nay, dùng vaccine là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh. Chủng ngừa vaccine theo lịch phòng bệnh định kỳ theo khuyến cáo

3. Bổ trợ

– Dùng Biozyme với nước uống liều 1 g/1 lít nước uống, dùng liên tục 3-5 ngày.

– Giải độc, mát gan, thông mật dùng Hebal Photic với liều 1 ml/1 lít nước.

Cách điều trị bệnh IB

Bước 1: Vệ sinhPhun thuốc sát trùng định kỳ 1-2 lần/tuần.

Bước 2: Vaccine – Kháng sinh phòng bội nhiễm

– Chủng vaccine IB ngay khi phát hiện bệnh với liều: Bệnh nặng: nhỏ 1 giọt/con. Bệnh nhẹ: Cho uống với liều gấp 1,5-2 lần.

– Phun Miarom L tỉ lệ 10 ml/1 lít nước trong chuồng nuôi giúp gà dễ thở, giảm hen, chuồng nuôi thông thoáng.

– Kháng sinh phòng bội nhiễm: Dùng một trong các kháng sinh sau: Florphenicol+Doxycyclin hoặc Gentamycin+doxycycline, liệu trình dùng liên tục 3-5 ngày.

Bước 3: Bổ trợ:

  • Liver Max liều 2ml/1 lít nước để tăng lực, tăng sức đề kháng và giải độc gan thận cấp.
  • Vitalyte KC liều 2g/1 lít nước uống, cho uống theo nhu cầu để cung cấp năng lượng, điện giải, tăng sức đề kháng.
  • Multivit liều 1g/1 lít nước uống
  • Men Biozyme vào nước uống với liều 1 g/1 lít nước, giúp tăng cường trao đổi chất, ức chế vi khuẩn gây bệnh, duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

Nguồn: tham khảo

Trên đây là tổng quan về bệnh Viêm phế quản truyền nhiễm – IB trên gà, là bệnh phổ biến thường thấy trong quá trình chăn nuôi. Mong bà con chăn nuôi có thể hiểu rõ về bệnh hơn để phòng và trị bệnh cho hiệu quả.

Nguồn: Tham khảo

Chúc bà con chăn nuôi đạt hiệu quả và năng suất cao.