BỆNH HEN (CRD) VÀ HEN GHÉP E.COLI (CCRD) TRÊN GÀ

BỆNH HEN (CRD) VÀ HEN GHÉP E.COLI (CCRD) TRÊN GÀ

Bệnh hen hay còn gọi là hô hấp mãn tính (CRD) là một bệnh truyền nhiễm trên gà. Bệnh do vi khuẩn Mycoplasma gallisepticum (MG) gây ra. Bệnh gây nhiều thiệt hại về kinh tế trong chăn nuôi gia cầm hiện nay.

1. Nguyên nhân gây bệnh:

– Bệnh hô hấp mãn tính (CRD) do vi khuẩn Mycoplasma gallisepticum gây ra.
– Nguyên nhân chủ yếu do môi trường: Thời tiết thay đổi chuyển mùa, mùi hôi chuồng nuôi nồng nặc, mật độ nuôi quá dày, vận chuyển,…
– Lây qua đường hô hấp do tiếp xúc trực tiếp giữa gà bệnh và gà khỏe, do thức ăn nước uống, do dụng cụ chăn nuôi hoặc do không khí có chứa mầm bệnh
– Biểu hiện đặc trưng là gà thở khò khè, chảy nước mắt, nước mũi
– Thường xảy ra trên gà mọi lứa tuổi, nhưng gà 3-6 tuần tuổi mẫn cảm hơn
– Bệnh có thể lây lan qua trứng.
– Gây nhiều thiệt hại về kinh tế trong chăn nuôi.
Khi gà bị hen CRD, túi khí rất dễ bị viêm. Túi khí là cơ quan quan trọng đối với gà: dự trữ, dồn nén không khí giúp gà bay nhảy và là nơi trao đổi oxy khá mạnh trong quá trình tuần hoàn. Tình trạng viêm sẽ trở nên nặng hơn khi Mycoplasma gallisepticum (MG) kết hợp với những virus gây bệnh trên đường hô hấp khác và thường xuyên kết hợp với E. coli gây bệnh ghép C-CRD.

2. Biểu hiện:

– Gia cầm ủ rũ, mệt mỏi, cổ rụt, cánh sã, ăn kém, tăng trọng kém.
– Đau mắt, sưng mặt, chảy nước mắt, mũi


– Sốt cao, uống nhiều nước.
– Khó thở luôn phát ra tiếng khò khè ở khí quản. Gà luôn luôn há mồm thở, nhưng ko há to, chỉ bán mở ( khác bệnh viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT) và bệnh viêm phế quản truyền nhiễm (IB) gà hen ngạt từng cơn, rướn cao cổ, há to mồm hít khí và thải đờm). Triệu chứng này rõ nhất khi ta kiểm tra gà về đêm và gần sáng.
– Bệnh nặng gây viêm khớp, các khớp sưng to, có dịch, tư thế ngồi khuỷu, đi khập khiễng


– Gia cầm đẻ trứng sản lượng giảm, tăng tỉ lệ trứng dị hình, mỏng vỏ…
CRD là tiền đề cho các bệnh khác kết hợp và sẽ gây bệnh trầm trọng hơn (vd: ND, IB, …)
– Đặc biệt, kết hợp với E.coli (CCRD) gây viêm túi khí nặng, tỷ lệ chết trên gà dò (4-8 tuần tuổi) khoảng 30%: Gây khó thở trầm trọng hơn, há mỏ và cụp đuôi khi thở; Tiêu chảy kéo dài, tiêu chảy phân loãng vàng trắng hoặc vàng xanh.

3. Bệnh tích mổ khám

– Viêm xoang mặt
– Túi khí dày, mờ đục, xuất hiện nhiều bọt khí, thường chứa dịch rỉ viêm (caseous)


– Viêm phổi
– Xoang mũi, khí quản có nhiều dịch nhầy, xuất huyết.
– Gia cầm đẻ viêm ống dẫn trứng.
– Bệnh CRD ghép E.coli (CCRD):

  • Viêm túi khí dạng nặng, fibrin hoặc fibrin mủ
  • Viêm màng bao quanh gan, viêm bao tim dọc theo khối viêm túi khí; phù nề các khớp, xuất tiết dịch viêm ở khớp, thoái hóa bề mặt của khớp.

  • Gan sưng to, sung huyết, phủ lớp màng Fibrin, có nốt hoại tử.
  • Xoang bụng tích nước, toàn bộ phủ tạng bị phủ lớp màng Fibrin.

  • Tỷ lệ chết cao

4. Phòng bệnh:

– Vệ sinh sát trùng chuồng trại định kỳ bằng Ultracide– Điều chỉnh mật độ nuôi hợp lý, chuồng nuôi thông thoáng.

– Dùng Men Biozyme hỗ trợ tiêu hóa, giảm mùi hôi chuồng nuôi.

– Dùng Icool bổ sung điện giải, hạ sốt, giải nhiệt, chống nóng, giảm stress, tăng sức đề kháng

5. Điều trị:

–  Dùng Azi 300 (powder) hòa nước cho uống 1g/5 lít nước hoặc 1g/20kgTT.

–  Dùng Biozyme hòa nước cho uống 1g/2 lít nước, giúp cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa, kích thích tính thèm ăn.

–  Dùng Multivit Plus hoà nước cho uống 1g/1-2 lít nước, giúp vật nuôi mau khoẻ, mau ăn sau bệnh.

–  Dùng Mentofin hòa nước cho uống 1ml/1-2 lít nước giảm khẹc, thông quản. Đồng thời nên sử dụng Mentofin phun chuồng để giảm mùi hôi, kích thích tuần hoàn và để nồng độ kháng sinh đạt hiệu quả cao.

Nguồn tham khảo: ĐH Nông Lâm

Trên đây là tổng quan về BỆNH HEN (CRD) VÀ HEN GHÉP E.COLI (CCRD) TRÊN GÀ, là bệnh phổ biến thường thấy trong quá trình chăn nuôi. Mong bà con chăn nuôi có thể hiểu rõ về bệnh hơn để phòng và trị bệnh cho hiệu quả.

Cùng Vetcenter tham khảo thông tin khác tại đây.

Chúc bà con chăn nuôi đạt hiệu quả và năng suất cao.